Synonimy: Xiphophorus guntheri, Xiphophorus jalapae, Xiphophorus brevis, Xiphophorus strigatus, Xiphophorus rachovii
Jest to jedna z ryb najdłużej hodowanych w akwariach. Pochodzi z południowo-wschodniego Meksyku, środkowej Gwatemali, i północno-zachodniego Hondurasu. Niestety z powodu braku odpowiedzialności niektórych akwarystów, w tej chwili rybę tę można spotkać w Kolumbii, Panamie, Jamajce, Brazylii, Peru, Portoryko, Bahamy, Martynika, USA, Hawaje, Czechy, Austria, Węgry, Izrael, Iran, Namibia, RPA, Demokratyczna Republika Konga, Zimbabwe, Zambia, Madagaskar, Reunion, Indie, Sri Lanka, Hongkong, Chiny, Singapur, Tajwan, Indonezja, Japonia, Papua Nowa Gwinea, Guam, Nowa Kaledonia, Fidżi, a nawet w Polsce. To najlepszy dowód na to, jak ważne jest by odpowiedzialnie podchodzić do tego hobby jakim jest akwarystyka. Niektórzy z Was pewnie powiedzą: „no ale to przecież dobrze, że się rozprzestrzeniają”. Otóż nie, to nie jest dobre dla ryb rodzimych z tych wszystkich miejsc. Wypuszczając ryby, które nam się znudziły do rzeki, musimy sobie zdawać sprawę z tego, że wraz z rybą wprowadzamy tam również patogeny, na które rodzima fauna nie jest odporna. Dlatego zawsze należy bardzo dokładnie przemyśleć zakup żywych stworzeń.
Mieczyk w akwarium
Mieczyki można hodować już w 100 litrowych akwariach, jednak lepiej by był to zbiornik w kształcie prostokąta a nie kwadratu. Ryby te nie są zbyt wrażliwe i zdecydowanie można je polecać dla początkujących akwarystów. Wystrój akwarium dla mieczyka nie ma specjalnie wielkiego znaczenia. Jednak dobrze by część zbiornika zajmowały rośliny. Ułatwia to samicom ucieczkę przed zbyt nachalnym samcem. Dobrze też będą tutaj pasowały rośliny pływające z dużymi, zwisającymi korzeniami np. Ceratopteris thalictroides czyli Różdżyca Rutewkowa. Akwarium bezwzględnie musi być przykryte. W innym wypadku musimy liczyć się z tym, że ryby będą wyskakiwać.
Mieczyk to bocznie spłaszczona ryba ze spiczastą głową. Zarówno kolor jak i wygląd jest bardzo zmienny, ze względu na dużą liczbę i zmienność siedlisk oraz działalność hodowlaną człowieka. Najpopularniejsze kolory hodowane w akwariach to czerwony, pomarańczowy, czarny i zielony. U dorosłych samców mieczyka dolne promienie płetwy ogonowej przekształcają się w miecz. Stąd właśnie wzięła się jego nazwa.
Woda
Najlepsza temperatura dla Mieczyka mieści się w przedziale 24-27°C a pH 6,5-7,5. Parametry nieznacznie odbiegające od powyższych, również będą tolerowane.
Towarzystwo
Samce mieczyka, kiedy będzie ich zbyt dużo, w stosunku do wielkości zbiornika, mogą być agresywne w stosunku do siebie jak i do innych ryb. Na 100 litrowe akwarium 1 samiec i 3 samiczki wydają się być optymalnym rozwiązaniem. Z innych gatunków ryb mogą być właściwie wszystkie odpowiadające wielkością i temperamentem.
Pokarm
Mieczyk pokarm pobiera z toni wodnej lub z powierzchni. Jest wszystkożerny, a więc w diecie nie powinno zabraknąć zarówno mięsnych jak i roślinnych pokarmów. Nie jest wybredny i będzie zadowolony z wszelkich pływających pokarmów dostępnych w handlu.
Rozmnażanie
Mieczyki można powiedzieć, że rozmnażają się same, bez jakiejkolwiek ingerencji akwarysty. Są to ryby żyworodne, a więc nie składają ikry, tylko rodzą małą rybkę od razu przypominającą ( z grubsza oczywiście) rodzica. Małe rybki praktycznie natychmiast są gotowe do pływania. Samiec od samicy, poza mieczem, różni się tym, że jego płetwa odbytowa jest przekształcona w gonopodium, które służy do zapłodnienia samicy. Kiedy u samicy w tylnej części brzucha pojawi się ciemna plama, to niewątpliwy znak, że niebawem na świat przyjdą młode. Młode rybki mogą być zjadane zarówno przez rodziców, jak i przez inne ryby w akwarium. Mogą je przed tym uchronić gęste zarośla. Jedzą właściwie taki sam pokarm co dorosłe, tyle że drobniejszy.